 |
|
|
W ramach działań i środków własnych Stowarzyszenia Bioregion na terenie gminy Milejczyce w woj. podlaskim 10 km od granicy z Białorusią odtwarzamy wrzosowisko - ma ono obecnie ponad pół hektara. Wrzosowisko otoczone jest ze wszystkich stron borem sosnowym. Wrzosy są różnej wysokości 20-80 cm i kwitną od sierpnia do początku listopada. Wrzosy jako kwiat późno kwitnący i miododajny ma ogromne znaczenie dla owadów z rodziny pszczołowatych - kwiaty wrzosu odwiedza 8 gatunków pszczolinek, lepiarkowate, porobnice, smukliki trzmiele. Z wrzosowiskiem związanych jest 27 gatunków gąsienic motyli, a także zwińcowate i tasznikowate oraz bogata fauna bezkręgowców, zwłaszcza chrząszczy, muchówek, błonkówek i owadów prostoskrzydłych. Zwierzęta spotykane na wrzosowisku to zaskroniec, padalec, jaszczurka zwinka i jaszczurka żyworodna.
Wrzosowiska mają zwykle postać niskich, barwnych zbiorowisk krzewinkowatych, o zróżnicowanej florze naczyniowej oraz bogatej florze roślin zarodnikowych i porostów. Wiele gatunków występujących na wrzosowiskach należy do grupy roślin rzadkich i zagrożonych w skali Polski. Suche wrzosowiska występują zwykle na bardzo ubogich i kwaśnych glebach, o odczynie pH 4,0–5,0, wytworzonych z piasków luźnych lub słabo gliniastych, z niskim lub bardzo niskim poziomem wody gruntowej. Nie rzadko są to gleby tak suche, że jedynym źródłem wody dla wrzosów jest poranna rosa i oczywiście deszcz. Wrzosowiska charakteryzują się dużym zróżnicowaniem – od naturalnych występujących zwykle w formie niewielkich, zwartych pasów i płatów na obrzeżach lasów liściastych i borów sosnowych, aż po rozwijające się na rozległych piaszczystych obszarach. Wrzosowiska występują na poboczach dróg leśnych, na skarpach i przydrożach, na polanach zrębach, pod liniami energetycznymi oraz na stromych skarpach. Głównym zagrożeniem dla istnienia i funkcjonowania wrzosowisk jest sukcesja wtórna. Utrzymanie pełnej zmienności zbiorowisk i zachowanie bogactwa florystycznego tych siedlisk wymaga podjęcia zabiegów ochrony czynnej polegającej na usuwaniu drzew i krzewów, koszeniu. Koszenie wrzosowisk powinno odbywać się co 3–5 lat i przeprowadzane w późniejszym okresie lata lub jesieni, koniecznie po wysypaniu się nasion. Po wykonanym koszeniu koniecznie należy zabrać skoszony materiał z wrzosowisk - duża ilość materii organicznej przyczyni się do rozrostu roślin niepożądanych i drzew.
Z wrzosami związana jest rodzima polska rasa owiec – owca wrzosówka występująca w dwóch barwach szarej lub czarnej. Owca wrzosówka swą nazwę wywowdzi właśnie od wrzosu. Zalecany wypas suchych wrzosowisk, powinien być prowadzony przy użyciu owiec wrzosówek. Z wrzosami związany jest też jeden z najbardziej rzadkich polskich miodów - miód wrzosowy należy do najlepszych miodów kwiatowych, ma konsystencję galaretowatą i jest trudny do odwirowania z plastrów. Znalazł zastosowanie głównie w leczeniu schorzeń prostaty. W stanie płynnym ma zabarwienie czerwonobrunatne i konsystencje galaretowatą. Ma też silny aromat i charakterystyczny ostry słodko-gorzki smak. Z jednego hektara wrzosowiska pszczoły mogą zebrać nawet 200 kg miodu Stowarzyszenie Bioregion
|
